Een hoofdluis is een insect die uitsluitend op mensen leeft. Ze heeft een levenscyclus die zich helemaal afspeelt op het hoofd van de mens. Hier is hoe het leven van een luis er uit ziet.
Neet
Een neet is een luizeneitje. De luis die dit eitje legt, plakt hem met een speciaal soort lijm aan een haar vast. Dit doet ze dicht bij de hoofdhuis, ongeveer 3 mm ervan af. Als je de neet van heel dichtbij bekijkt zie je dat het een langwerpig bolletje is met een dekseltje er op. Uit dit dekseltje (operculum) zal later het jonge luisje kruipen. Als je een neet uit het haar kamt dan vindt je een langwerpig bolletje met een klein stokje er aan. Dit stokje is de lijm die om het haar zat.
In het luizeneitje ontwikkeld zich de jonge luis. Hij doet hier zo’n 7 tot 10 dagen over. Na deze periode komt het luisje uit het ei via het dekseltje.
Nimf stadium 1
Als de neet uitkomt, kruipt er een nimf uit. Dit is een klein luisje, piepklein zelfs. Dit luisje heeft al 6 pootjes, 2 oogjes en 2 antennen, net als de grotere luizen. Maar het achterlichaam is in verhouding erg kort en klein. Het beestje bestaat voornamelijk uit pootjes als je hem zo bekijkt. Er zijn mannetjes en vrouwtjes, maar het verschil is bij dit jonge stadium nog niet te zien.
Feitje
De naam ‘nimf’ wordt gegeven aan alle onvolwassen insecten van soorten die onvolledige metamorfose ondergaat. Een rups ondergaat bij zijn ontwikkeling tot vlinder een volledige metamorfose, maar een luis veranderd eigenlijk maar heel weinig gedurende zijn leven. Vandaar de naam onvolledige metamorfose.
De nimf gaat gelijk bloed drinken. Dit doet hij of zij ongeveer 5x per dag. Na slechts twee dagen gaat het luisje vervellen. Hij barst dan uit zijn velletje en kruipt er uit, zijn nieuwe vel begint zacht en droogt dan op tot een nieuw hard vel in een maatje groter.
Nimf stadium 2
Na de eerste keer vervellen heb je een nimf van stadium twee. Deze nimf lijkt precies op de vorige, behalve dat in verhouding het achterlijf langer is en dat de hele nimf wat groter is. Deze nimf drinkt ook weer meerdere keren per dag bloed. Na 5 dagen in dit stadium vervelt de nimf opnieuw.
Nimf stadium 3
Na de tweede keer vervellen heb je een nimf van het laatste nimfenstadium. Deze nimf is nog weer groter met nog een langer achterlijf dan de andere nimfenstadia. Deze nimf leeft ongeveer 10 dagen totdat hij of zij voor de laatste keer vervelt. Dan is ie volwassen.
Volwassen luis m/v
Na de derde keer vervellen is de luis geen nimf meer, maar een volwassen luis. Je kan nu goed zien welke een mannetje is en welke een vrouwtje. De volwassen vrouwtjes zijn iets groter en vooral langer, met een langer achterlijf. Hun achterlijf eindigt in twee punten (W-vorm). De mannetjes hebben een iets korter en in verhouding breder achterlijf die eindigt in een punt (V-vorm). De volwassen luis is ongeveer 3 mm lang en 2 mm breed.
Nadat de luis volwassen is geworden, zal hij of zij niet meer vervellen. De mannetjes en vrouwtjes gaan paren met elkaar. Na 1 of 2 dagen legt het vrouwtje haar eerste ei. Daarna zal ze elke dag 6 tot 10 eitjes leggen. Hiermee begint de cyclus weer opnieuw.
De volwassen hoofdluis leeft nog ongeveer 30 dagen.
Alle stadia van een hoofdluis in beeld
In de onderstaande afbeelding zie je alle stadia van de hoofdluis op schaal. De neet is 1 mm lang, de volwassen luis 3 mm.
Nu weet je hoe luizen eruit zien, maar hoe krijg je ze weg? Bekijk onze luizenkam voor een veilig en natuurlijke manier van hoofdluis verwijderen.